LOGAM BUKAN FERUS
Logam bukan ferus merupakan logam yang lain
daripada logam besi dan keluli. Logam ini digunakan untuk keperluan
kejuruteraan samada sebagai logam tulen ataupun aloi. Logam bukan ferus lebih mudah berubah sifat
berbanding logam ferus apabila dilakukan kerja-kerja mekanikal, tidak begitu
terpengaruh oleh tindakan haba dan tidak mudah berkarat.
Terdapat
38 jenis logam yang lain yang diketahui
manusia dan dicatitkan di dalam Jadual Perkalaan Unsur. Di antara logam-logam lain yang sering
digunakan di dalam bidang kejuruteraan
adalah seperti berikut :-
a) Aluminium b) Perak c)
Kuprum
d) Plumbum e) Timah f)
Nikel
g) Zink h) Kromium i)
Emas
j)
Molydenum k)
Magnesium l)
Kobalt
m) Manganese n) Tembaga
1. ALUMINIUM
Aluminium ialah sejenis logam yang banyak terdapat
di dunia dan telah digunakan secara komersial sejak 100 tahun yang lalu. Penggunaan aluminium amat
meluas sekali dan menduduki tempat kedua selepas keluli. Aluminium telah
menjadi logam bukan ferus yang paling penting dalam pelbagai industry seperti
pengangkutan, pembinaan, elektrik, kontena, peralatan mekanikal dan barangan
pengguna. Hampir separuh daripada bekalan aluminium dalam pasaran dihasilkan sebagai logam tulen
berbentuk kepingan, keratan gulung, tiub, bar dan dawai.
2. KUPRUM
Kuprum juga merupakan
logam penting dalam kerja-kerja kejuruteraan telah pun digunakan sejak 6000
tahun yang lalu. Kuprum telah menjadi
bahan utama dalam industry elektrik dan digunakan dalam keadaan yang tulen. Kuprum juga menjadi
unsure penting di dalam aloi kejuruteraan yang penting seperti gangsa dan
loyang. Proses yang digunakan untuk mengasingkan kuprum daripada bijihnya
adalah bergantung kepada jenis bijih tersebut.
Secara umum, proses-proses yang terlibat ialah pembasuhan dan pengisaran
bijih berkenaan, diikuti oleh panggangan, penurunan dan pembersihan.
3. LOYANG
Loyang terhasil apabila kuprum dialoikan dengan
zink atau tembaga kuning mengikut sukatan tertentu. Loyang lebih kuat daripada kedua-dua bahan
asalnya. Terdapat beberapa jenis atau
kategori loyang, bergantung kepada peratus komposisi zink yang digunakan serta
struktur hablur kuprum yang terhasil.
Sedikit penambahan unsure-unsur lain seperti plumbum, timah, silicon,
aluminium, nikel, fosforus dan arsenic, boleh mengawal sifat-sifat loyang.
4.
ALOI
Dua atau lebih logam lembut boleh dicampur untuk membentuk
logam yang lebih kuat yang dinamakan aloi. Aloi adalah
campuran dua atau lebih unsur pada komposisi tetap tertentu yang mana juzuk
utamanya adalah logam. Kebanyakan logam tulen adalah lembut dan lemah.
Sifat-sifat logam tulen boleh diperbaiki dengan membentuknya menjadi aloi.
Tujuan pembuatan aloi adalah untuk membuatkannya lebih kuat, lebih keras, tahan
kakisan, dan mempunyai sifat kilauan dan hiasan yang lebih baik. Logam-logam
yang biasa dialoikan ialah kumprum dan zink.
Kuprum boleh dialoikan denganbanyak unsur termasuklah zink, timah,
plumbum, besi, perak, fosforus, silikon, tellerium dan arsenik. Aloi kumprum bertindak seperti logam tulen.
Aloi nya tidak boleh dilakukan rawatan haba dan tidak boleh dikeraskan dengan
mengenakan haba dan diikuti dengan lindapkejut.
Kekerasan yang diperoleh melalui pengerjaan sejuk dan pelembutan
dihasilkan dengan memanaskannya melebihi suhu penghabluran semula.
Post a Comment